هرمنوتیک انتولوژیک صدرایی و مسئله زبان دین

نویسندگان

  • محمد بیدهندی دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
  • مهدی دسترنج دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده مقاله:

از مسائل اساسی زبان دین، بررسی وجه معناداری و گستره معرفت‌بخشی متن مقدّس است. در این ساحت، ملاصدرا ابتدا در قوس نزول، به تطبیق میان «معرفت»، «کلام» و «وجود» می‌پردازد تا از تطابق این سه، برای تبیین فلسفی نحوه تجلّی یافتن حقایقِ وحیانی در قالب الفاظ متن مقدّس بهره ببرد و در قوس صعود، فرایندی را برای فهم متن مقدّس ارائه داده است که بازسازی آن، الگوی هرمنوتیک انتولوژیک وی را شکل می‌دهد. مسئله اصلی این مقاله، تبیین وجه معناداری زبان دین و گستره شناختاری آن در الگوی هرمنوتیک صدرایی است که فهم متن مقدّس از بررسی این الگو و عوامل مؤثر در فرایند، به دست می‌آید. مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش، ترسیم نقش سه‌گانه فرد، متن و مؤلّف در نسبت با هم در الگوی هرمنوتیکی صدرا و استفاده از این الگو در تبیین گستره شناختاری زبان دین در ساحت متن و همچنین از متن به فرامتن است. این یافته‌ها با محوریَت کتاب مفاتیح‌الغیب و شرح مبانی فلسفی لازم از حکمت متعالیّه به دست آمده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روش‌شناسی مطالعه انسان در حکمت متعالیه گذار به هرمنوتیک صدرایی در مسئله نفس

یکی از مسائل کلیدی مطرح‌شده در فلسفه ملاصدرا بررسی چیستی، ابتدا و انتهای انسان و ربط آن با وجود حقیقی است. مقاله حاضر با بررسی و تحلیل روش حاکم بر نفس‌شناسی ملاصدرا و ابزاری که وی استفاده کرده در پی کشف راز برتری حکمت متعالیه بر سایر مسلک‌های فلسفی یا تفاوت آن با این مسلک‌ها در انسان‌شناسی است. بررسی آثار گوناگون ملاصدرا به شیوه کتاب‌</...

متن کامل

تناظر قرآن و انسان در حکمت صدرایی و نتایج این رویکرد در زبان دین

مقاله‌ی حاضر به بررسی تناظر قرآن و انسان در حکمت متعالیه می‌پردازد و ناظر به کاربرد حقیقی و غیراعتباری زبان دین در اسلام (زبان قرآن) با رویکرد حکمت متعالیه است. این نوشتار ضمن طرح اهم مسائل و مبانی حکمت متعالیه، دیدگاه خود را در بحث زبان دین و قرآن بیان می‌کند. همچنین با عنایت به تئوری ترکیبی زبان دین و مراتب مختلف دین، لزوم توجه به ساحت انفسیِ زبان قرآن را متذکر می‌شود. در طی این مقاله، خواننده...

متن کامل

پدیدارشناسی دین و هرمنوتیک نزد میرچا الیاده

میرچا الیاده به‌عنوان یک متفکر اثرگذار در حوزه‌ی مطالعات ادیان شناخته می‌شود. او در مواجهه‌ با ادیان می‌کوشد روش متفاوتی را پی افکند. در این مقاله درپی آنیم که رویکرد الیاده به دین را بررسی نموده، اشکالات او به روش‌های دیگر مطالعه‌ی ادیان را تحلیل کنیم. ازنظر الیاده، توجه به تاریخ ادیان، در کنار بهره‌گیری از پدیدارشناسی دین و هرمنوتیک، نگاهی دگرگونه به مناسک و آموزه‌های دینی را موجب می‌شود. ل...

متن کامل

هرمنوتیک و مسئله تاریخمندی فهم انسانی

آیا اساساً دستیابی به عینیت در فهم تاریخ ممکن است؟ به عبارت دیگر، آیا می‌توانیم از یک رخداد تاریخی، گزارشی کاملاً عینی و بدون تأثیر از ارزش‌ها، نگرش‌ها و منافع خودمان ارائه دهیم؟ آیا رسیدن به یک «تاریخ کامل» و تفسیر کامل از یک جریان تاریخی ممکن است؟ و آیا اگر چنین چیزی ممکن نیست، می‌باید در نقطه مقابل، هر روایتی از تاریخ را بپذیریم و گریزی از نسبی‌گرایی نداریم؟ آیا می‌توانیم معیارهایی بیابیم که ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 15

صفحات  29- 46

تاریخ انتشار 2016-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023